خواص چقندر از دیدگاه امام رضا (ع)

چغندر گیاهی است با فواید بسیار که پخته ی آن را لبو می گویند . بخش های خوراکی این گیاه هم برگ آن است و ،هم ریشه آن. در برگ های این گیاه در طول روز قند تولید می شود و هنگام عصر اگر برگ آن را خام بخورید کاملاً شیرین است. امام رضا علیه السلام :به بیمارانتان ، چغندر (یعنى برگ آن را) بدهید ؛ چرا که در آن ، درمان است و هیچ بیمارى اى به همراه ندارد و هیچ عارضه اى در آن نیست و خواب بیمار را آرام مى سازد . امّا از خودِ چغندر بپرهیزید ؛ چرا که سودا را تحریک مى کند.

همانطور که در روایت گفته شده است ، استفاده از برگ چغندرهیچ گونه عوارض جانبی ندارد و به طور خاص برای بیماران می توان از آن استفاده نمود چون هم در روند بهبودی تسریع ایجاد خواهد کرد و هم اینکه با توجه به خواصیت خواب آور بودن آن تحمل بیماری را سهل خواهد نمود و در نتیجه میزان مصرف مسکن را کاهش خواهد داد و از طرف دیگر سودایی را که از بدن تجمع پیدا کرده به حرکت درآورده وآماده دفع شدن از بدن می نماید و یک سودا زدای خوب است و یکی دیگر از خواص آن استفاده برای سرماخوردگی و سینه پهلو است .

در روایتی امام رضا (ع) برای بهبود وضعیت استخوانها استفاده از برگ چغندر را توصیه کرده اند. احمد بن محمّد بن ابى نصر می گوید که امام رضا علیه‏السلام به من فرمود: «اى احمد! میل تو به سبزى‏ها چگونه است؟». گفتم : همه را دوست دارم. فرمود : «اگر چنین است ، بر تو باد چغندر ؛ چرا که بر ساحل فردوس مى‏روید . در آن ، شفاى هر دردى است. 

این امام رئوف علیه السلام همچنین در سفارشی دیگر برای تقویت بنیه استخوانی می فرماید : هیچ چیز مانند برگ چغندر برای شخص مبتلا به درد سینه مفید نیست . چغندر- منظور برگ آن است – جذام را ریشه کن می کند ، موجب سفت شدن استخوان ها می گردد و گوشت را می رویاند.

بررسی ها کاملا نشان داده که یک ساعت بعد از مصرف آب چغندر کاهش تاثیر گذاری در فشار خون دیده می شود و بعد از سه تا چهار ساعت به میزان حداکثر رسیده و حتی آثار شگفت انگیز آن بعد از 24 ساعت نیز باقی می ماند.از این رو امام رضا (ع) چغندر را نیز تصفیه کننده خون برشمرده اند.درباره فواید چغندر می فرمایند : « عقل را استحکام مى‏بخشد و خون را تصفیه مى‏کند».

حضرت رضا (ع) می فرماید: سداب عقل را زیاد مى‏ کند جز آنکه آب کمر را خشک میکند، و هر کس پس از خوردن آن بخوابد، از طاعون و دمل و سینه پهلو در امان خواهد بود.

منابع:
1. طب الرضا (ع)
2. بحارالانوار
3. دانشنامه احادیث پزشکی ج2 ص 365
4. مکارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى، ج‏1، ص: 343